Название: Учебник латинского языка - Розенталь И. С.

Жанр: Иностранные языки

Рейтинг:

Просмотров: 1839


tulisse: tulissem, tulisses, tulisset, и т. д.

Времена страдательного залога образуются следующим образом:

Praesens coniunctivi passivi образуется от того же времени действительного залога простой заменой личных окончаний активных пассивными:

accusem: accūser, accusēris, accusētur — accusēmur, accusemĭni, accusēntur;

scribam: scribar, scribāris, scribātur — scribāmur, scribamĭni, scribāntur;

feram: ferar, feraris, feratur, и т. д.

Imperfectum coniunctivi passivi — таким же образом:

accusarem: accusārer, accusarēris, accusarētur — accusarēmur, accusaremĭni, accusarēntur;

punirem: punirer, punireris, puniretur, и т. д.

Perfectum coniunctivi passivi — время аналитическое — образуется из Participium perfecti passivi и Praesens coniunctivi от sum:

accusatus (a, um) sim, sis, sit — accusati (ae, a) simus, sitis, sint;

scriptus (a, um) sim, sis, sit —scripti (ae, a) simus, sitis, sint.

Plusquamperfectum coniunctivi passivi — также аналитическое время — образуется из Participium perfecti passivi и Imperfectum coniunctivi от sum:

accusatus (a, um) essem, esses, esset — accusati (ae, a) essemus,essetis, essent;

scriptus (a, um) essem, esses, esset — scripti (ae, a) essemus, essetis, essent sim, sis, sit.

§ 132. Coniunctivus применяется преимущественно в придаточных предложениях, но он нередок и в независимых предложениях, где приобретает различные значения. Основные из этих значений — желательность и возможность. Отсюда два основных смысловых вида конъюнктива в независимых предложениях: coniunctivus optativus (желательности) и coniunctivus potentials (возможности), причем каждая из этих групп имеет несколько самостоятельных оттенков. Внешним признаком этих групп значений служит то, что в отрицательной форме предложения при оптативных значениях ставится nе, а при потенциальных — nоn.

Praesens и Perfectum coniunctivi (главные времена) означают преимущественно действие будущее, а Imperfectum и Plusquamperfectum (исторические времена) — преимущественно действия прошлые.

Рассмотрим coniunctivus в независимом предложении по отдельным его смысловым видам:

I. Coniunctivus potentialis (в Praesens, Imperfectum и Perfectum; отрицание — поп) выражает возможность, предположение в сдержанной форме, нерешительное ут-

верждение (ср. «я сказал бы»): quis hoc credat? кто бы. это подумал?, quis hoc crediderit? кто бы, мог это подумать?;

расе tua dixerim я сказал бы, это, не нарушая твоего спокойствия, т. е. не в обиду тебе будет сказано.

II. Coniunctivus dubitativus или deliberativus (Praesens — для обозначения будущего, Imperfectum — для обозначения прошедшего; отрицание — nоn) выражает недоумение, сомнение, колебание: quid agam? что мне делать?; quid agerem? что мне было делать?

III. Coniunctivus concessivus (Praesens и Perfectum; отрицание — пе) выражает допущение, уступку: velis nolis хочешь ли, нет ли; dixerim допустим, что я сказал; omnia possideat пусть он (хоть) всем владеет.

IV. Coniunctivus optativus выражает пожелание (Ргае-, sens по отношению к будущему, Imperfectum — по отношению к настоящему и Plusquamperfectum — по отношению к прошедшему, т. е. о неисполнимом; отрицание — nе; в утвердительной форме оптативное предложение часто начинается с utinam о если бы):vivat! да живет!, да здравствует!; nе sim salvus! пусть мне не быть здоровым!, т. е. клянусь своим здоровьем!.

V. Coniunctivus hortativus (только с Praesens; отрицание nе) выражает увещевание, побуждение: imitemur vires illustres! будем (же) подражать славным мужам!; quod sentimus, loquamur! будем (же) говорить то, что думаем!

VI. Coniunctivus imperativus или iussivus обозначает приглашение, приказание, просьбу, тогда как.

VII. Coniunctivus prohibitivus — с отрицанием — запрещение (оба — со всеми четырьмя временами): absit invidia verbo да не будет в (моем) слове недоброжелательства, т. е. не пойми моих слов дурно; males libros ne legas дурных книг не читай (теперь) — пе legeris (в будущем, вообще).

УПРАЖНЕНИЕ

Проспрягайте в coni. всех времен следующие глаголы:

do, mitto, teneo, definio, dico, duco, gero.

ТЕКСТ ДЛЯ ПЕРЕВОДА

I. 1. Quis hoc credat? Quis hoc credidĕrit? 2. Hoc nemo dubitavĕrit. Quis hoc in dubium vocavĕrit? 3. Pro patria quis bonus dubitet mortem oppetere? (Cicero). 4. Non omnem frugem in omni agro repetere possis (Cicero). 5. Hoc sine ulla dubitatione confirmaverim. 6. Certe affirmare non ausim. 7. Bruti iudicium (pace tua dixerim) longe antepono tuo (Cicero). 8. Quis crederet? Quis putaret? Quis arbitraretur? 9. Haud facile discerneres, utrum Hannibal imperatori an exercitui carior esset (Livius). 10. Maesti, crederes victos, milites in castra reverterunt (Livius). 11. Neminem quietum. videres.

II. 1. Quid agam? Quo me vertam? (Cicero). 2. Quid agĕrem, iudices? (Cicero). 3. Quo eam? 4. Unde sciam? 5. Quid faciamus? 6. Quid facerem aliud? 7. Quid responderem? 8. Me videre noluisti. — Ego te videre noluerim?

III. 1. Velim nolim. Velis nolis. 2. Ita dixisti. — Dixĕrim, sed quid ad te pertinet? 3. Ne sit summum malum dolor; malum certe est (Cicero). 4. Vendat aedes vir bonus propter aliqua vitia; ceteri ignorent. 5. Nátur(am) éxpellás furcá, tamen úsque recúrret (Horatius). 6. Omnia possideát; nón  póssidet áёra Mínos (Ovidius).

IV. 1. Sít nox cúm somno, sít sine líte diés! (Martialis). 2. Hoc omen avertat luppiter! 3. Vivat, crescat, floreat! 4. Valeant cives mei, sint incolumes, sint beati; stet haec urbs praeclara (Cicero). 5. Utinam modo conata efficere possim!, (Cicero). 6. Sís felíx et sínt Candida fáta tuá (Tibullus). 7. Fiat iustitia! 8. Utinam is essem, quem tu me existimas. 9. Utinam omnia pericula evitare possimus (possemus). 10. Illic vivere vellem. 11. Cuperem vultum videre tuum (Cicero). 12. Utinam. lex esset eadem, quae uxori est, viro (Plautus).


Оцените книгу: 1 2 3 4 5